Emekli öğretim üyesi Profesör Münir Ülgür,
1949'da ünlü bilim adamı Einstein ile ABD'de
yaptığı görüşmeyi Cumhuriyet Bilim'e anlattı.
Einstein, Ülgür'e Atatürk'ü kastederek Dünyanın
en büyük liderine sahipsiniz. Üniversite reformu
sırasında beni de ülkenize davet etmişti demiş.
İSTANBUL Teknik Üniversitesi'nin (İTÜ)
elektrik-elektronik bölümü emekli öğretim
üyelerinden Prof. Dr. Münir Ülgür, ünlü bilim
adamı Albert Einstein ile yaptığı bir görüşmede,
Einstein'ın Atatürk'ten Türkiye'ye gelmesi için
davet aldığını öğrendiğini söyledi. Prof. Dr.
Kerim Erim ve Prof. Dr. Adnan Adıvar'dan sonra
Einstein'la görüşen 3. Türk bilim adamı olan
Ülgür, olayı Cumhuriyet Gazetesi Bilim Teknoloji
Dergisi'ne şöyle anlattı:
TÜRKİYE'YE ÇAÐIRDI
ABD Philadelphia'da çalıştığım dönemde
Einstein'ın da Princeton Üniversitesi'nde
olduğunu biliyordum. 1949'da bir gün
üniversitedeki sekreterine telefon ettim ve
görüşme isteğimi bildirdim. Hiç beklemediğim bir
şekilde, hemen kabul ettiler. Bizi hemen kabul
etmesinin sebebi, benim Atatürk'ün evladı
olmamdı. Konuşmalarımız sırasında da Atatürk'ü
kastederek, 'Siz biliyor musunuz, dünyanın en
büyük liderine sahipsiniz' dedi. 1933 Üniversite
Reformu sırasında Atatürk'ün kendisinin de
Türkiye'ye gelmesini istediğini söyledi ve
'Arkadaşlarım hep oradaydı ama burada imkanlar
çok fazla olduğu için burayı tercih ettim' dedi.
Yaklaşık yarım saat konuştuktan sonra, bize
memleketimize iyi şeyler götürmemizi tavsiye
etti ve ayrıldık.
42 YABANCI PROFESÖR
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, o dönem başlattığı
üniversite reformuyla, dünyanın dört bir yanında
ülkeye bilim adamlarını davet etmiş, İstanbul
Darülfünun'u kaldırarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin
ilk üniversitesi olan İstanbul Üniversitesi'ni
kurmuştu. Türkiye'ye üniversite sözünü
kazandıran Atatürk, bu reformla, Türkiye'de
birçok tarihçinin de kabul ettiği gibi yaklaşık
15 yıl sürecek altın bir çağı başlatmıştı. O yıl
Almanya'da iktidarı ele geçiren Adolf Hitler'in
Nazi rejiminden kaçan Alman bilim adamları ise
reformun en önemli aktörleri olmuşlardı. 1933'te
42 yabancı profesör, Türkiye'de çeşitli
üniversitelerde işe başlamıştı. Almanya'da
Yahudi öğretim üyelerinin üniversitelerden
atılacağını öğrenen Einstein ise o sırada
misafir öğretim üyesi olarak bulunduğu
Amerika'daki Princeton Üniversitesi'nde kalmayı
tercih etmişti.