DuyumMavi yaz akşamları, patikalarda, dalgın,
Gideceğim, sürtüne sürtüne buğdaylara:
Ayaklarımda ıslaklığı küçük otların,
Yıkasın bırakacağım başımı rüzgâra!
Ne bir şey düşünecek, ne bir lâf edeceğim.
Ama sonsuz bir sevgi dolduracak içimi;
Göçebeler gibi, uzaklara gideceğim,
Mutlu, sanki yanımda bir kadın varmış gibi.
Arthur RIMBAUD
Çeviri: Orhan Veli KANIK *****
Arthur RIMBAUD kimdir ?- Yaşamı:Yaşamı ve yapıtları çevresinde yaratılan efsane ile modern şiiri müthiş etkilemiş, Simgeci ve Gerçeküstü akımların öncüsü Fransız şair Jean-Nicholas-Arthur Rimbuad, 20 Ekim 1854'te Fransa'da Charleville'de doğdu.
Öğrenimini Charleville'de yaptı. Babası Frédéric Rimbaud, Lion garnizonunda yüzbaşı, annesi Vitalie Cuif toprak sahibi aileden gelme sert bağnaz bir kadındı. Baba Rimbaud görev süresinin önemli bir bölümünü Cezayir'de geçirmiş ve Arapça öğrenerek Kur'an'ı Fransızca'ya çevirmişti. Babası 1860 yılında aileyi terk ederek Grennoble'daki garnizona katıldı. Babasının ailesini terk etmesi nedeniyle Rimbaud, annesi tarafından yetiştirilmek zorunda kaldı.
Sinirli ve asi bir karaktere sahip olan Rimbaud, kısa bir süre sonra ailesine, ahlâk ve din kurallarına karşı çıkmaya başladı. 1870'te retorik hocası Georges Izambard, Rimbaud'nun edebiyat yeteneğini anlayıp, onu yazmaya teşvik etti. 1870-71 olayları, onun çocukluk yıllarından beri içinde taşıdığı isyancılık ve serüven arzusunu daha belirgin duruma getirdi. Savaş başladıktan sonra, çok genç yaşta yazdığı şiirler ile Paris'e kaçtı. Paris'e giderken kaçak yolculuk yaptığı için tutuklandı. George Izambard tarafından kurtarılan Rimbaud, onunla Douai'de buluştu ve birlikte Charleville'e döndüler. İmparatorluğun çöküşünü alkışlayan Rimbaud, Devrim Hükümetini sevinçle karşıladı.
Şiirlerinde sert bir dille III. Napoleon'a, burjuva sınıfına ve Katolik kilisesine saldırılarda bulunan Rimbaud, Les effarés'de (Şaşkınlar) yoksul çocuklara, Le Dormeur du val'de (Vadide Uyuyan Adam) ise savaşta ölenlere duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Bu süre boyunca tüm amacı Paris'e gidip oradaki sanat çevrelerinin içine girmek ve şiirlerini yayınlatmaktı. Eylül 1871 yılında bu amacı gerçekleşti ve şiirlere hayran kalan Paul Verlaine, Rimbaud'u Paris'e çağırdı.
Paris'e geldiği zaman, yol boyunca yaşadığı serüveni sembolist bir şekilde anlatan Le bateau ivre (Sarhoş Gemi) adında çok uzun bir şiir yazmaya başladı. Örneğin kilise duvarlarına "Tanrı'ya Ölüm" diye yazarak davranışlarının kabalığıyla herkesi hayrete düşüren Rimbaud'un Temmuz 1872'de Paris'i terk etme kararını Verlaine de onayladı ve birlikte Belçika ve Almanya'da gezgin ve bohem bir yaşam sürdüler. Her türlü içkiyi ve uyuşturucuyu denediler. Bu süre boyunca, daha sonra Illumminations Aydınlanışlar/Esinlenişler) kitabında yayınlanacak şiirlerini yazdı.
Rimbaud, Sembolistlerin on iki yıl sonra yeniden keşfedecekleri serbest şiiri (özgür koşuk) 1872 sonunda yarattı. Bu şiirler Vers Nouveaux et Chansons (Yeni Mısralar ve Şarkılar) adı altında Illuminations'da yayınlandı. 1873'te Verlaine, Rimbaud'u Brüksel'de bir tabanca kurşunu ile bileğinden yaraladı. Verlaine, kendi din değiştirdikten sonra, Rimbaud'un da Tanrı'ya inanmasına çalışmıştı. 1875'te Stuttgart'ta son bir kez daha görüştükten sonra, yaşamları boyunca bir daha görüşmediler. Brüksel'de yaşanan bu dramdan sonra, 1873'te, Rimbaud bütün deliliklerini, taşkınlıklarını anlatan Une Saison en enfer (Cehennemde Bir Mevsim) adındaki şiir kitabını yazdı.
1875'te Rimbaud şiir yazmaya son verdi ve yolculuklar ve egzotik maceralarla dolu, daha az coşkulu ama daha hareketli yeni bir yaşama başladı. Avrupa'ya geri döndükten sonra bir süre Avusturya, İtalya ve Almanya'da kaldı. 1877'de Hollanda ordusuna katılarak Cava'ya kadar uzandı, ama çok geçmeden ordudan kaçtı. Daha sonra Kıbrıs'a giden Rimbaud, 1880'den itibaren Afrika'ya yerleşti. Aden ve Harrar'da insan ve silah ticaretiyle uğraşmaya başladı; amacı silah satarak hızlı bir yoldan zengin olmaktı. Coğrafya dergisi ve Le Bosphore Egyptien dergilerinde Afrika gezileri yayınlandı.
On yıl sonunda işleri çok iyi bir duruma gelen Rimbaud, sağ dizinde çıkan bir tümörden dolayı sağıtımı için Fransa'ya döndü. Marsilya'da bir bacağı kesilen Rimbaud birkaç ay sonra 10 Kasım 1891'de Coception Hastanesi'nde kangren nedeniyle öldü.
- Yapıtları :Une Saison en enfer (Cehennemde Bir Mevsim,1873)
Illumminations (Aydınlanışlar/Esinlenişler,1886)
Poésies complètes (Bütün Şiirleri, 1895)
- Şiirleri :Bit Kıran Kızlar
Demirci'den
Duyum
En Yüksek Kulenin Türküsü
Eskil
Garipler
Mutluluk
Sarhoş Gemi
Sesliler
Tan
Tufandan Sonra
Yola Çıkış
- Türkçe'de Arthur Rimbaud :Cehennemde Bir Mevsim, Çeviri: Özdemir İnce, Can Yayınları, İstanbul, 1993
Seçilmiş Şiirler Cehennemde Bir Mevsim, Çeviri: İlhan Berk, Adam Yayınları, İstanbul, 1996
Tufandan Sonra, Çeviri: Can Alkor, İyi Şeyler Yayıncılık, İstanbul, 1996
Cehennemde Bir Mevsim/Aydınlanışlar, Çeviri: Mahmut Kanık, İz Yayıncılık, İstanbul, 1997
Ofelya, çeviri: Zuhal Selçuk Erdinç, Opus Yayınları, İstanbul, 1997
Ben Bir Başkasıdır Bütün Düzyazı Şiirleri, Çeviri: Özdemir İnce, Gendaş KültürYayınları,İstanbul, 1999
Arthur Rimbaud Seçilmiş Şiirler, Çeviri: İlhan Berk, Adam Yayınları, İstanbul, 2002
Arthur Rimbaud Bütün Şiirler, Çeviri: Erdoğan Alkan, Varlık Yayınları, İstanbul, 2003
Sarhoş Gemi, Hazırlayan: Fahri Özdemir, Kırmızı Yayınları, İstanbul, 2006
(siir.gen.tr)
Bu mesaj alsancakE24 tarafından düzenlendi. Düzenleme zamanı: 17.07.2009 - 05:21
0
