0
Rengârenk Türkçe
NURSEL DİLEK
2003’te 17 ülkenin katılımıyla başlayan Türkçe Olimpiyatları, bu yıl 115 ülkeyi ağırlıyor. Artık marka hâline gelen olimpiyatın hedefi oldukça büyük.
Esmer tenler, çekik gözler, sarı saçlar... Kimi Afrika'dan, kimi Asya'dan, kimi Avrupa'dan, kimi de denizaşırı ülkelerden… Türkçe konuşuyor, Türkçe şarkı söylüyor, Türkçe yarışıyorlar… Kıyafetleri, görünüşleri bize yabancı; fakat dilleri ‘bizi' anlatıyor. Bütün Türkiye onları gönül köşkünde ağırlıyor.
Bu tablo 7 yıldır Türkiye'nin vazgeçilmezlerinden. ‘Türkçe’nin Çocukları’ artık gelenek haline Olimpiyatları sayesinde de her yıl aramızda.
17 ülkeyle başlayan olimpiyat, bugün tam 115 ülkeye yayıldı. Artık marka hâline gelen olimpiyatların hedefi tüm dünyaya açılmak. Peki, her yıl tüm Türkiye'yi şaşırtan bu etkinlik nasıl başladı, bu aşamaya nasıl geldi? İşte Türkçe Olimpiyatları'nın dünü, bugünü.
Birinci Türkçe Olimpiyatları'ndan bu yana görev yapan ve organizasyonun başında bulunan isimlerden biri Tuncay Öztürk. TÜRKÇEDER Başkan Yardımcısı ve Türkçe Olimpiyatları Genel Sekreteri. Öztürk, olimpiyatın bir başlangıç değil, sonuç olduğunu belirtiyor. Temelde ‘bir Türkçe olimpiyatı düzenleyelim' diye yola çıkmadıklarına dikkat çekiyor. Anadolu insanının yıllardır yurt dışında sürdürdüğü eğitim hizmetlerine, bir olimpiyat çerçevesinde destek olma, bu hizmetleri özendirme ve daha verimli hâle getirme düşüncesiyle bu işe gönül verdiklerini anlatıyor. Türkçe Olimpiyatları ilk başta fizik, matematik, fen olimpiyatları gibi bilimsel temeli olan bir organizasyon olarak planlandı. Fakat bunun hem devlet tarafından desteklenmesi hem de Türk milletinin gönlünde makes bulması sonucunda olimpiyatların bu şekilde devamı bir anlamda zorunlu hâle geldi.
Bu anlamda ilk olimpiyat 2003 yılında 17 ülkeden 62 öğrenciyle başladı. Ülkelerde düzenlenen yarışma sonrasında dereceye giren öğrenciler Türkiye'ye getirildi. Başlangıçta Türkçe konuşma ve yazma olarak iki dalda yarışma yapıldı. Yarışmanın Türkiye'de karşılık bulmasıyla ikinci olimpiyat için kollar sıvandı. Türkçe Olimpiyatları her yıl yeni yeni ülkelerin katılmasıyla çığ gibi büyüdü. İkinci olimpiyatlara 24 ülkeden 120, üçüncüsüne 41 ülkeden 250, dördüncüsüne 83 ülkeden 350, beşincisine 100 ülkeden 500, altıncısına 110 ülkeden 700 öğrenci katıldı. Son olimpiyatta ise ülkemiz 115 ülkeden 700 öğrenciyi ağırlıyor.
Türkçe Olimpiyatları'na Türkçeyi yurt dışındaki dil kurslarında, üniversitelerde, Türk Okulları'nda, devlet okullarında öğrenen öğrenciler katılabiliyor. Yaş aralığı ise 12 ila 17 arası. Yarışma, ülkesinde öğrenim gördüğü dilin dışında yabancı dil olarak Türkçeyi seçmiş olanlara yönelik. Katılımcılar olimpiyatlara Dilset Yayınları'nın Yabancılar İçin Türkçe Öğretimi kitabıyla hazırlanıyor. Bir yılda yaklaşık 10 bin öğrenci olimpiyat finalinde yer almak için çalışıyor. Öğrenciler ülkemize gelene kadar birçok etaptan geçiyor.
Olimpiyatlara katılacak öğrenciler arasından yedinci sınıftan itibaren 4-5 kişilik olimpiyat grupları oluşturuluyor. Türkçe öğretmenlerinin gözetiminde bir yıl boyunca hazırlık yapılıyor. Öğrenciler temel, orta, ileri seviye Türkçe, şarkı, şiir, sunum, genel kültür, kompozisyon yarışmaları ve diğer yarışmalar için imtihanlara giriyor. Başarılı olanlar elemelere katılıyor. Sınıf elemesi, okul elemesi ve ülke elemesinden geçerek 7-8 kişilik takımlar hâlinde ülkelerini temsilen Türkiye'ye geliyorlar.
Türkçe Olimpiyatları hazırlıkları bir yıl öncesinden başlıyor. Ülkelerde yapılan elemeler de bir şölen havasında geçiyor. Elemeler Türkiye'den ve katılımcı ülkelerden üst düzey yetkililerin huzurunda gerçekleşiyor. 10 bin yarışmacı öğrencinin hazırlandığı 7. Türkçe Olimpiyatları için 30 ülkede elemeler yapıldı (Bazı ülkelerin elemeleri birleştiriliyor).
Türkçe Olimpiyatları'nın final elemeleri Ankara, İstanbul ve Bursa'da düzenleniyor. On binlerce kişinin izlediği etkinliklerde Anadolu insanı yurt dışındaki eğitim hizmetlerinin neticesini görmenin ve katılımcı öğrencilerle yakından sohbet etmenin mutluluğunu yaşıyor. Bu sene Kayseri, İzmir, Erzurum, Maraş, Gaziantep, Antalya gibi illerde büyük programlar düzenlenecek.
Tuncay Öztürk, elemelerin yapıldığı ülkelerdeki devlet yetkililerinin de bu işe destek verdiğini hatırlatıyor. Yakın zamana kadar olimpiyatların Anadolu'da farklı kentlerde yapılabileceğini söylüyor. TÜRKÇEDER tarafından her yıl Türk diline, kültürüne, Türkiye'nin tanıtılmasına hizmet eden ilim ve devlet adamlarına, gazetecilere, yabancı devlet başkanlarına Türk dili ödülleri veriliyor.
Dünyanın dört bir yanında açılan Türk Okulları'na bir eğitim ordusu önderlik ediyor. Hiçbir maddi kazanç gütmeden yurt dışına giden eğitim gönüllülerinin nihai hedefi Türkiye'nin ve Türk kültürünün insanlara daha iyi tanıtılmasını sağlamak. Aslına bakılırsa yedincisi düzenlenen Türkçe Olimpiyatı da bunun en bariz göstergesi.
Paylaşma alanları:
Olimpiyatlar Türkçe konuşma ve yazma yarışmaları ile başladı. Zamanla dilbilgisi, genel kültür, sunum, makale, özel beceriler, sahne oyunları, şarkı, şiir, resim, hikâye, kompozisyon, ülke tanıtım stantları gibi bölümler eklendi.
Ana dili Türkçe olan çocuklar arasındaki yarışmalar: Yurt dışında yaşayan Türk çocukları unutulmadı. Son 5 yılını yurt dışında geçirmiş ve hâlâ yurt dışında yaşayan Türk çocukları için ana dilinde yazma, şiir okuma, şarkı söyleme ve genel kültür yarışmaları düzenleniyor.
Türk yemekleri vb: Olimpiyatlara katılan öğrenciler hazırlık sürecinde Türk kültürünü yakından tanıyor. Geçen yıl katılımcı öğrencilerden bir kısmı geleneksel Türk yemeklerini öğrenerek Türkiye'ye geldi ve bazı televizyon kanallarının yemek programlarında Türk yemekleri konusundaki hünerlerini sergiledi.
Halk oyunları yarışmaları: Olimpiyatların farklı renklerinden biri de halk oyunları yarışmaları. Bir yıl boyunca hazırlıklar yapan öğrenciler Türkiye'nin farklı bölgelerine ait oyunları sergiliyor. Halk dansları ekipleri Türkiye'de ayrı bir yarışma ile değerlendiriliyor.
Mehter: Geçen sene izlediğimiz Endonezya Mehter Takımı olimpiyatların sürprizlerinden biriydi. Yalnızca Türkçe öğretilmiyor, Türk kültürü birbirinden zengin öğeleriyle tanıtılıyor denizaşırı ülkelerde.
Kültür Şöleni: Türkçe Olimpiyatları'nın en renkli bölümlerinden biri Kültür Şöleni. Ülke Tanıtım Stantları Yarışması, Kültür Şöleni adıyla düzenleniyor. Ülkeler kendilerine ayrılan özel stantlarda müzikten yemeğe, folklordan giyim kuşama kadar birçok alanda kendilerini tanıtıyor. Halka açık olarak düzenlenen şölende Türk halkı yıllardır emek harcadığı eğitim hizmetlerinin semeresini görmenin mutluluğunu yaşarken, dünyanın farklı kültürel zenginliklerini de bir arada görme imkânı buluyor. 2008 yılında düzenlenen Kültür Şöleni, Türkiye'nin farklı illerinden gelen 200 bin kişi tarafından ziyaret edildi.
İsimsiz kahramanlar:
Öğretmenler
Aslında her şeyin başında yıllar önce yollara koyulan isimsiz kahramanlar var. Türkçeyi öğretmek ve Türkiye'yi sevdirmek amacıyla yola çıkan eğitim sevdalılarının bu tabloda payı büyük. Asya, Afrika, Amerika demeden vatanlarından binlerce kilometre uzağa gitmeyi tereddütsüz kabul eden eğitim gönüllüleri onlar. Önce Kafkaslar'a, ardından Balkanlar'a ulaştılar. Kısa süre sonra da Pasifik Okyanusu'na… Asya, Avrupa, Amerika derken Afrika'ya uzandılar. Binlerce kilometre öteye, dünyanın bir başka ucundaki gönüllere Türkçeyi taşıdılar. Dünyanın diğer ucundaki çocuğa 'öğretmenim' dedirtmenin keyfini yaşadılar. 17 yıl önce başladıkları bu yolculukta binlerce yabancı çocuğa Türkçeyi öğrettiler.
