bu konuya 366 yanıt verildi

[MaryJane]

16 Mayıs





Son Osmanlı padişahı VI. Mehmet Vahdettin İtalya’nın San Remo kentinde öldü (1926).

Diğer;

-Atatürk, Samsun’a gitmek üzere ‘Bandırma’ vapuru ile İstanbul’dan yola çıktı (1919).
-İlk Oscar ödülleri verildi; ‘Wings’ (Kanatlar), en iyi film seçildi (1929).
-IBM, yeni bir bilgisayar geliştirdi; ağırlığı 21 ton (1957).
-DYP Lideri Süleyman Demirel, Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı oldu (1993).

[dokuzharf]

17 MAYIS

1880- Şair, siyaset adamı Ziya Paşa 55 yaşında Adana Valisi iken öldü. 1928- Türkiye Cumhuriyeti Hıfzısıhha Müessesesi kuruldu.
1952- Öykücü, romancı, siyaset adamı Memduh Şevket Esendal, Ankara'da öldü.
1957- Ünlü yazar, eleştirmen Nurullah Ataç 59 yaşında üremi tedavisi gördüğü Ankara Numune Hastanesinde öldü.
1967- İmam hatip okullarını bitirenlere, üniversitelere girme hakkı tanındı.
1971- İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom, 4 terörist tarafından kaçırıldı. Elrom'un cesedi, bir apartman dairesinde bulundu.
1974- Ressam Refik Epikman 72 yaşında öldü.
1983- Ankara Bahçelievler'de 8 Ekim 1978'de TİP üyesi 7 kişiyi öldürmekten yargılanan İbrahim Çiftçi ve 8 arkadaşı ile ilgili davada, Haluk Kırcı ve Ahmet Ercüment Gedikli ölüm cezasına çaptırıldı.
1989- Çin'de 1 milyondan fazla gösterici, Tienanmen Meydanı'nda açlık grevi yapan öğrencileri desteklemek amacıyla yürüdü.
1994- Türkiye ekonomisi, 14 yıl aradan sonra yeniden IMF denetimine girdi.
1998- Şarkıcı ve oyuncu Frank Sinatra öldü.
2000- Futbolda 42. UEFA Kupası'nı, Danimarka'nın Başkenti Kopenhag'taki finalde İngiltere'nin Arsenal takımını penaltılarla 4-1 yenen Galatasaray ilk kez kazandı.

[dokuzharf]

18 MAYIS

1804- Napoleon Bonaparte, Fransa İmparatoru ilan edildi.
1898- Şair Faruk Nafiz Çamlıbel, İstanbul'da doğdu.
1929- Suşehri'nde 6.1 büyüklüğündeki depremde 64 kişi öldü.
1952- Gazeteci Yazar Sermet Muhtar Alus vefat etti.
1976- Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Yahya Demirel tahliye edildi.
1976- TRT'nin ilk spikerlerinden Zafer Cilasun 37 yaşında Ankara'da öldü.
1980- Galatasaraylı ünlü futbolcu ''Baba Gündüz'' (Gündüz Kılıç) vefat etti.
1981- TBMM'nin eski başkanlarından Fuat Sirmen öldü.
1993- Sinema Sanatçısı Handan Adalı hayatını kaybetti.
1994- TSK'ye ait savaş uçakları, terör örgütü PKK'nın Irak'ın kuzeyindeki Zeli Kampı'nı bombaladı. Yüzlerce teröristin yok edildiği bildirildi. Hakkari, Bingöl ve Kahramanmaraş'taki operasyonlarda da 52 terörist öldürüldü.
1996- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e, İzmit'te İbrahim Gümrükçüoğlu tarafından suikast girişiminde bulunuldu. Demirel, olaydan yara almadan kurtuldu. Koruma Müdürü Şükrü Çukurlu kolundan, bir gazeteci ise ayağından yaralandı.
2000- Doç. Dr. Bahriye Üçok'un katledilmesinde kullanılan pakette tespit edilen parmak izinin, Umut Operasyonu çerçevesinde yakalanan Ferhan Özmen'e ait olduğu belirlendi.
2003- Türkiye'nin ilk özel rakı fabrikasının temeli, İzmir'in Menderes ilçesi Tekeli beldesinde atıldı.

[Denio]

18 mayıs 1944 hala kimse için bir şey ifade etmiyor demek ki....canımız saolsun

[dokuzharf]

19 MAYIS

1915- Kaymakam rütbesindeki Mustafa Kemal, Arıburnu cephesinde gösterdiği cesaret ve kahramanlık dolayısıyla Miralaylığa terfi etti.
1919- 9'uncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa, karargahıyla beraber Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı.
1924- Musul sorunuyla ilgili Türk-İngiliz heyetleri arasında, ''Haliç Konferansı'' diye adlandırılan görüşmeler başladı.
9 Hazirana kadar sürecek görüşmelerden sonuç alınamayınca, konu Milletler Cemiyetine götürüldü.
1927- Türkçülük ve halkçılık görüşleriyle tanınan Ahmet Hikmet Müftüoğlu öldü.
1935- İngiliz casus T. E. Lawrence (Arabistanlı Lawrence) motosiklet kazasında öldü.
1939- Anadolu Ajansı, 1 Mart 1925'te şirkete dönüştürüldüğünde ilk Yönetim Kurulu Başkanı olan ünlü düşünce ve siyaset adamı Ahmet Ağaoğlu, İstanbul'da öldü. Ağaoğlu Ahmet Bey, Suşa'da
(Karabağ-Azerbaycan) 1869'da doğdu.
1943- Ankara'da Gençlik Parkı törenle açıldı.
1945- İsmet İnönü'nün 19 Mayıs törenindeki konuşması, çok partili düzene geçişin sinyalini verdi: ''Harp zamanlarının ihtiyatlı tedbirlere lüzum gösteren darlıkları kalktıkça, memleketin siyaset ve fikir hayatında demokrasi prensipleri daha geniş ölçüde hüküm sürecektir.''
1975- ABD Senatosu, Türkiye'ye silah ambargosunun kaldırılmasını kararlaştırdı.
1975- 19 Mayıs Bayramı başkentte sönük geçti; gösteriler yapılmadı. TRT'nin İstanbul ve öteki kentlerdeki törenleri naklen yayınlamaması eleştirildi. Ankara'da elverişsiz hava koşulları öne sürülerek ertelenen törenler, daha sonra okulların tatile girişi bahane edilerek tamamen iptal edildi.
1981- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev yeniden düzenlenerek Devlet Bakanı İlhan Öztrak tarafından hizmete açıldı. Atatürk'ün AOÇ'deki evinin benzerinin temeli, Başbakan Bülend Ulusu tarafından atıldı.
1986- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne değer bulunan NATO eski Genel Sekreteri Josef Luns, ödülünü törenle aldı.
1997- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'nü Bosna-Hersek Türk Barış Gücü'ne verdi.
2000- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a verildi.
2004- Pop müziği sanatçısı Çetin Alp 57 yaşında İstanbul'da öldü.

[dokuzharf]

20 MAYIS


1481- II. Bayezid, Osmanlı tahtına oturdu.
1506- Kaşif Kristof Kolomb öldü.
1622- Osmanlı İmparatorluğu'nda isyancılar, ordu ve yönetimde yenilik taraftarı Padişah II. Osman'ı tahttan indirip öldürdüler. Öldürülen ilk padişah olan ''Genç Osman''ın yerine ''Deli Mustafa'', ikinci kez tahta çıkarıldı.
1878- II. Abdülhamit'i devirmek, Çırağan Sarayı'nda tutulan V. Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla ''Çırağan baskını''nı düzenleyen Gazeteci Ali Süavi öldürüldü.
1920- İlk hemşire okulu, Amiral Bristol Hemşire Mektebi hizmete girdi.
1928- Dil Encümeni Heyeti kuruldu.
1940- Devlet Konservatuvarı Kuruluşu Hakkında Kanun kabul edildi.
1963- Bazı ordu birlikleri, Ankara'da Talat Aydemir'in yönetiminde yeniden ayaklandı. (Bu kez girişimde bulunanlar yargılandı, 5 Temmuz 1964'de Aydemir ve Fethi Gürcan idam edildi.) Olayların ardından üç büyük ilde sıkıyönetim ilan edildi.
1971- Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği kuruldu.
1982- Hattat Hamit (Aytaç) Bey öldü.
1983- 12 Eylül'ün ardından partiler kuruluyor: Anavatan Partisi'nin kuruluşuna ilişkin belgeler, İçişleri Bakanlığına verildi. ANAP Genel Başkanlığı'na Turgut Özal getirildi. Halkçı Parti (HP) kuruldu, Genel Başkanlığa Necdet Calp seçildi. Büyük Türkiye Partisi kuruldu, Genel Başkanlığa Ali Fethi Esener getirildi.
1990- Milli Savunma Bakanı Safa Giray, Hava Kuvvetlerinden, 17'si subay, 97'si astsubay olmak üzere 114 kişinin irticai örgütlerle ilişkileri olduğu için ordudan atıldığını açıkladı.
2000- Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde geleneksel mayıs şenlikleri dolayısıyla denize açılan 2 teknenin alabora olması sonucu 38 kişi boğuldu, 15 kişi yaralandı.

[dokuzharf]

21 MAYIS

1847- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (Defterhane-iş Amire Kalemi) kuruldu.
1927- Amerikalı havacı Charles Lindbergh, ''Sprit of St. Louis'' adlı uçağıyla New York'tan Paris'e uçarak, Atlas Okyanusu'nu geçen ilk pilot oldu.
1950- Demokrat Parti'nin 14 Mayıstaki seçimlerden galibiyetle çıkmasıyla Adnan Menderes Başbakan, Celal Bayar Cumhurbaşkanı oldu.
1960- Harp Okulu öğrencileri, hükümet aleyhine sessiz yürüyüş yaptı.
1971- Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.
1971- Tiyatro sanatçısı Avni Dilligil 63 yaşında öldü.
1981- Atatürk'ün 100. doğum yıldönümü törenlerle kutlandı.
1983- Avrupa Konseyinin, Avrupa medeniyetinin zenginliğini oluşturan kültürleri tanıtmak amacıyla düzenlediği sergilerden 18'incisi İstanbul'da ''Anadolu Medeniyetleri Sergisi'' adıyla açıldı.
1991- Hindistan Başbakanı Rajiv Gandhi öldürüldü.
1994- Hacda ''şeytan taşlama'' sırasında izdiham çıktı, 7'si Türk 185 hacı öldü.
1996- Örtülü ödenekten 5.5 milyar lira ile bazı kişi ve kuruluşları dolandırdığı öne sürülen Selçuk Parsadan, Balıkesir'in Altınoluk beldesinde yakalandı.
1997- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, RP'nin ''Anayasa'nın laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı haline geldiği'' gerekçesiyle sürekli kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesine dava açtı.
1997- Gazeteci Mustafa Ekmekçi, Ankara'da 70 yaşında öldü.
2000- ''Umut Operasyonu''nda yakalanan Ferhan Özmen, Necdet Yüksel, Mehmet Gürova, Mehmet Kasap ve Takkı Selçuk Şanlı, Ankara Nöbetçi 1 Numaralı DGM'ce tutuklandı.
2004- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa değişikliğini onayladı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırıldı.
2005- Eski milli futbolcu ve spor yazarı Şevki Şenlen 56 yaşında vefat etti.

[dokuzharf]

22 MAYIS

1912- Hicivleriyle ünlü Şair Eşref öldü.
1931- İstanbul şampiyonu Fenerbahçe, Yunanistan şampiyonu Olimpiyakos'u 1-0 yendi.
1947- ABD Başkanı Harry Truman, Türkiye'ye yapılacak yardımı imzaladı. Yardımı, ABD Dışişleri Bakanı Marshall'ın kontrol edeceği açıklandı. Aynı gün General Oliver başkanlığındaki ABD
heyeti, Türkiye'ye yapılacak askeri yardımı görüşmek üzere yurda geldi.
1955- Aziziye Tabyası kahramanı Nene Hatun 97 yaşında Erzurum'da öldü.
1958- İstanbul Süleymaniye'deki tarihi Siyavuş Paşa Konağı yandı.
1960- Haberleşmeye sansür koyan Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, beş kişinin bir araya gelerek dolaşmasını yasakladı.
1960- Ressam İbrahim Çallı, İstanbul'da 78 yaşında öldü.
1971- Bingöl'de 6.7 büyüklüğündeki depremde 878 kişi öldü.
1972- Richard Nixon, Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk ABD Başkanı oldu.
1980- Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgaline karşı çıkmak amacıyla Moskova Olimpiyatları'nı protesto eden ABD'nin çağrısına uyan Bakanlar Kurulu, Türkiye'nin de olimpiyatlara katılmaması yönünde karar aldı.
1982- Türkiye'nin Beşinci Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay öldü.
1988- Galatasaraylı Tanju Çolak, Metin Oktay'ın 25 yıllık 38 gol rekorunu 39 golle kırdı.
1989- Siirt'in Şeyhömer mevkiinde, aralarında yabancı uyrukluların da bulunduğu 12 terörist ölü ele geçirildi.
1991- Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı kuruldu.
1996- Sanatçı Tanju Okan öldü.

[dokuzharf]

23 MAYIS

1906- Ünlü Norveçli oyun yazarı Henrik İbsen öldü.
1919- İzmir'in İtilaf Devletlerince işgalini protesto için Sultanahmet Mitingi yapıldı.
1928- Türk Vatandaşlığı Kanunu TBMM'de kabul edildi.
1938- İstanbul Elektrik Şirketinin hükümetçe satın alınmasına ilişkin sözleşme Ankara'da imzalandı.
1943- Hikaye yazarı Hulusi Koray öldü.
1944- Nazi liderlerinden Himmler, Müttefikler'in eline geçmemek için siyanür kapsülüyle intihar etti.
1949- İkiye bölünen Almanya'nın batı tarafında ''federal cumhuriyet'' ilan edildi.
1960- İsrail, Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann'ı ele geçirdiğini açıkladı.
1971- İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom, Nişantaşı'ndaki bir apartman dairesinde şakağına sıkılan 3 kurşunla öldürülmüş bulundu. Elrom, 17 Mayısta kaçırılmıştı.
1991- CHP'nin eski genel sekreterlerinden Kemal Satır öldü.
1992- İstanbul'a 117 yıl hizmet eden Galata Köprüsü yerinden sökülerek Haliç'e çekildi.
1994- Seramik sanatçısı Atilla Galatalı 58 yaşında öldü.
1995- ''Kömür kralı'' olarak tanınan Yeni Günaydın ve Tan gazetelerinin sahibi Bekir Kutmangil silahlı saldırıda öldü.
2002- Ankara'nın en eski ve en büyük sinemalarından Akün, 1975 yılında Ertem Eğilmez'in unutulmaz filmi ''Hababam Sınıfı'' ile açtığı perdelerini, yine aynı filmle bir daha açılmamak üzere kapattı.

[dokuzharf]

24 MAYIS


1543- Dünyanın güneş etrafında döndüğünü ispat eden bilim adamı Kopernik öldü.
1844- Amerikalı mucit Samuel F.B. Morse, ABD Senatosu üyelerinin hazır bulunduğu bir deneyle ABD Kongre binasından Baltimore'da bir tren istasyonuna kendi icadı olan Morse alfabesiyle ilk mesajı gönderdi.
1921- Mustafa Kemal Paşa'ya suikast için Ankara'ya geldiği kanıtlanan İngiliz casusu Mustafa Sagir idam edildi.
1924- Yabancı şirketlerce işletilen Anadolu Demiryolları Şirketinin millileştirilmesi için Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdiriye-i Umumiyesi kuruldu.
1944- Ressam Şevket Dağ İstanbul'da öldü.
1957- Tarihçi ve biyografi yazarı İbnülemin Mahmut Kemal İnal 82 yaşında İstanbul'da öldü.
1965- Tiyatro sanatçısı Aşot Madat 83 yaşında öldü.
1979- Yüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı ''Mavi Işık 79-XA'', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi.
1983- Bulvar Gazetesi'nin düzenlediği güzellik yarışmasında Türkiye Güzellik Kraliçesi seçilen Hülya Avşar'ın evli olduğu ortaya çıkınca ikinci güzel Dilara Haraççı kraliçe ilan edildi.
1989- Bulgaristan'dan Türkiye'ye zorunlu göç başladı.
2000- İsrail, Güney Lübnan'da 22 yıldır sürdürdüğü işgale son verdi.

[dokuzharf]

25 MAYIS

1571- İspanya Kralı, Venedik ve Papa, Osmanlı Devleti aleyhine ittifak kararı aldı.
1895- ''Cevdet Tarihi''nin yazarı Cevdet Paşa öldü.
1924- Türk Milli Futbol Takımı, Olimpiyat Oyunları kapsamındaki ilk milli maçında, Çek Milli Futbol Takımı'na 5-2 yenildi.
1929- İstanbul'da 4. Beynelmilel Ajanslar Kongresi toplandı.
1935- Birinci Türk Basın Kongresi toplandı.
1944- Nuri Demirağ'ın fabrikasında yapılan ilk Türk yolcu uçağı, İstanbul'dan Ankara'ya uçtu.
1954- Türkiye, Osmanlı borçlarının son taksitini ödedi.
1954- Tokyo'da yapılan Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Türkiye birinci oldu.
1974- Tiyatro ve sinema sanatçısı Ulvi Uraz 53 yaşında öldü.
1983- Şair, gazeteci-yazar Necip Fazıl Kısakürek 78 yaşında İstanbul'da öldü.
1989- Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Devlet Başkanı seçildi.
1993- Bingöl'de yol kesen teröristler, terhis edilen silahsız ve korumasız 33 eri şehit etti.
1995- Nasuh Mahruki Everest'in zirvesine çıkan ilk Türk oldu.
1997- Afganistan'dan kaçan General Raşit Dostum, Türkiye'ye sığındı.
2003- Türkiye, Letonya'nın başkenti Riga'da yapılan 48. Eurovision Şarkı Yarışması'nda Sertab Erener'in seslendirdiği ''Every Way That I Can'' adlı parçayla birinci oldu.
2003- Nuri Bilge Ceylan'ın ''Uzak'' adlı filmi 56. Cannes Film Festivali'nde ''Elephant'' filmiyle ''Eni İyi Film'' ödülünü paylaştı.
2005- Azeri petrolünü Türkiye üzerinden dünya pazarına ulaştırması amaçlanan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattına ilk petrol, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail
Saakaşvili ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in katıldığı törenle verildi.

[dokuzharf]

26 MAYIS

1512- Oğlu Yavuz Sultan Selim'in tahttan indirdiği II. Bayezid, Dimetoka yakınlarında öldü.
1938- Atatürk, Ankara'dan son kez ayrıldı.
1957- Abant'ta 7.1 büyüklüğündeki depremde 52 kişi öldü.
1970- Gazeteci yazar Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu, İstanbul'da öldü.
1992- Hakkari'nin Çukurca ilçesi Üzümlü köyü yakınlarındaki Jandarma Karakolu bir grup teröristin saldırısına uğradı. Çatışmada 40 terörist öldürüldü.
1995- Eski TRT genel müdürlerinden Doğan Kasaroğlu öldü.
1997- Susurluk'taki kazanın duruşmasında, kamyon şoförü Hasan Gökçe, 6 milyon 420 bin lira para cezası ile DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Edip Bucak'ın ailesine 100 milyon lira manevi tazminat ödemeye mahkum edildi.
1999- Danıştay 8. Dairesi, başı açık görev yapmayı kabul etmeyen türbanlı memurların,''uyarı cezası'' bile verilmeden işten çıkarılmasına karar verdi.
2003- Ukrayna Havayolları'na ait uçak, Trabzon'un Maçka ilçesi yakınlarında düştü. İspanyol Barış Gücü askerlerini taşıyan uçakta 62 asker ile 13 kişilik mürettebat öldü.

[dokuzharf]

27 MAYIS

1935- Ulusal bayram ve genel tatiller hakkında Kanun TBMM'de kabul edildi.
1944- Altınların Latin harflerle basılmasına başlandı.
1953- Paris'te Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Federal Almanya arasında ''Avrupa Savunma Birliği Anlaşması'' imzalandı.
1956- İstanbul'da yapılan Dünya Güreş Şampiyonası'nda Türk Güreş Milli Takımı, serbestte 6 birincilikle Dünya Şampiyonu oldu.
1959- ODTÜ Kanunu kabul edildi.
1960- Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu.
1961- Anayasa, Kurucu Mecliste oylamaya katılan 262 üyeden 260'ının oyuyla kabul edildi.
1962- Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi açıldı.
1964- Hindistan Başbakanı Cavaharlal Nehru 75 yaşında öldü.
1972- ANKA Haber Ajansı kuruldu.
1980- Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak Ankara'da öldürüldü.
1986- Tütün tekelini kaldıran yasa onaylandı.
1992- Iğdır ve Ardahan il oldu.
1994- ABD'de 20 yıldır sürgünde bulunan Sovyet yazar Aleksandr Soljenitsin ülkesine döndü.
1999- BM Savaş Suçluları Mahkemesi, Yugoslavya Devlet Başkanı Slobadan Miloseviç'i Kosova'daki vahşetin sorumlusu olmakla ve etnik Arnavutlara karşı soykırım yapmakla suçladı.
2002- Başbakan Bülent Ecevit, 11 günden bu yana tedavi gördüğü Başkent Üniversitesi Hastanesinden taburcu edildi.

[dokuzharf]

28 MAYIS


1862 - Sayıştay kuruldu.
1913 - Osmanlı'da ilk feminist örgüt sayılabilecek Teali-i Nisvan kuruldu.
1919 - Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan, sivil ve asker yüksek memur ve Komutanlıklara, işgallere karşı çıkılan mitingler düzenlenmesini bildirdi.
1919 - İstanbul'da tutuklanan İttihat ve Terakki ileri gelenleri, Malta'ya sürgüne gönderildi. Bu ilk kafilede 66 kişi yer alıyordu. Sürgünler 20 Kasım 1920'ye kadar sürdü.
1928 - Bakanlar Kurulu, Millet Mektepleri açılmasını kararlaştırdı.
1960 - Milli Birlik Komitesi, Orgeneral Cemal Gürsel'e Milli Birlik Komitesi başkanlığının yanı sıra, başbakanlık, milli savunma bakanlığı ve başkomutanlık görevlerini de verdi. Orgeneral Gürsel aynı gün asker ve sivil üyelerden oluşan bakanlar kurulunu açıkladı. Başbakan Adnan Menderes, Kütahya yolunda tutuklandı. Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve yedi bakanın Silahlı Kuvvetler gözetiminde olduğu açıklandı.
1992 - Türkiye ile Nahçivan'ı birbirine bağlayan Ümit Köprüsü hizmete girdi.
1999 - 57'nci hükümet kuruldu. MHP, DSP ve Anavatan Partisi'nden oluşan koalisyon hükümetinde Başbakan Bülent Ecevit'ti ve kabinede hiç kadın bakan yoktu.

Elma'nın Katkılarıyla..

[dokuzharf]

29 MAYIS

1453- Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u fethetti.
1807- Kabakçı Mustafa Ayaklanması'nda, isyancılar Şehzade Mustafa ve Mahmut'un kendilerine teslimini İstediler. Sultan III. Selim tahttan indirildi; IV. Mustafa tahta çıktı.
1913- Ulviye Mevlan yönetiminde Kadınlar Dünyası dergisi yayımlanmaya başlandı.
1919- Ankara'da Hükümet Konağı Meydanı'nda, İzmir'in işgalini protesto amacıyla büyük bir miting yapıldı.
1927- Ankara-Kayseri demiryolu İsmet Paşa tarafından açıldı.
1936- Türk Bayrağı Hakkında Kanun TBMM'de kabul edildi.
1937- Türkiye ile Fransa arasında ''Sancak''ın (Hatay) Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma'' ile ''Türkiye - Suriye Hududunun Teminine dair Antlaşma ve Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol'' Cenevre'de imzalandı.
1942- ''Elmalılı Küçük Hamdi'' olarak bilinen Mehmet Hamdi Yazır öldü.
1953- Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli Şerpa yerlisi yardımcısı Tenzing Norgay denizden 8881 metre yükseklikteki dünyanın en yüksek noktasına ulaşan ilk insanlar oldular.
1960- İstanbul Harbiye'de gözaltında bulunan eski İçişleri Bakanı Namık Gedik intihar etti.
1974- Deniz Kuvvetlerine ait Çandarlı harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde Ege Denizi'nde petrol arama araştırması yapmak üzere Beykoz'dan hareket etti.
1977- CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, İzmir Çiğli Havaalanı'nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, CHP'li Mehmet İsvan'ın yaralanmasına yol açtı. Merminin bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
1980- MHP'liler, Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak'ın öldürülmesini Çorum'da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuzda sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuza kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 8 Temmuzda Çorum'a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
1983- Söz yazarı Çiğdem Talu öldü.
1985- Avrupa Kupası finali için Liverpool-Juventus maçının yapıldığı Belçika'nın Heysel Stadyumu'nda çıkan olaylarda 41 kişi öldü, 350 kişi yaralandı.
1985- İstanbul Boğazı'nda ikinci boğaz köprüsünün (Fatih Sultan Mehmet) temeli atıldı.
1989- Ses sanatçısı Sabite Tur Gülerman 62 yaşında öldü.
1990- Sovyetler Birliği'nde, radikal reformcu Boris Yeltsin, Rusya Federasyonu Parlamentosu Başkanlığı'na seçildi.
1993- Almanya'nın Solingen kentinde Neonaziler bir evi kundakladı; 5 Türk yanarak öldü.
2005- Susurluk davası sırasında açığa alınan eski polis memurlarından Oğuz Yorulmaz, Bursa'da bir barda öldürüldü.

[dokuzharf]

30 MAYIS

1453- Fatih Sultan Mehmet, Hızır Bey'i (Çelebi) İstanbul'a ilk belediye başkanı olarak atadı.
1631- Fransa'nın ilk gazetelerinden ''La Gazette'', Theophraste Renaudot tarafından yayımlanmaya başlandı.
1740- Osmanlı Devleti, Fransa ile imtiyaz (kapitülasyon) antlaşması yaptı.
1876- Sultan Abdülaziz tahttan indirildi. Yerine V. Murat tahta çıkarıldı.
1921- Çankaya Köşkü, Mustafa Kemal'e armağan edildi. (Atatürk, köşkü bir yazı ile orduya bağışladı.)
1954- Demokrat Parti iktidarı Kırşehir'i ilçe yaptı. Kırşehir üç yıl sonra yeniden il oldu.
1971- İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırmaktan aranan Mahir Çayan ve arkadaşı Hüseyin Cevahir, Maltepe'de rasgele girdikleri Binbaşı Dinçer Erkan'ın evinde, binbaşının kızı Sibel'i rehin aldı.
1971- İnsansız ABD uzay aracı Mariner 9, Mars'tan bilimsel amaçlarla bilgi toplamak üzere uzaya fırlatıldı.
1984- Eski Cumhuriyet Senatosu başkanlarından İbrahim Şevki Atasagun Ankara'da öldü.
1996- Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı, HABİTAT II Kent Zirvesi İstanbul'da başladı.

[dokuzharf]

31 MAYIS

1799- Napolyon Bonapart, Akka yenilgisinin ardından, savaş meydanını Cezzar Ahmet Paşa kuvvetlerine terk etti.
1920- Ankara Hükümeti, Fransa ile antlaşma yaptı.
1930- Dolmabahçe Sarayı salonunda ''Beynelmilel Turizm Kongresi'' düzenlendi.
1933- İstanbul Darülfünunu'nun kapatılıp yerine Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı yeni bir üniversitenin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. MEB, ''İstanbul Üniversitesi''ni kurmakla görevlendirildi.
1946- Varto-Hınıs'ta 5.7 büyüklüğündeki depremde 839 kişi öldü.
1957- Atatürk Üniversitesi Kanunu kabul edildi.
1962- Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann, İsrail'de asıldı.
1963- ''Manisa Tarzanı'' olarak tanınan Ahmet Bedevi öldü.
1969- Ünlü soprano Maria Callas, Pier Paolo Pabolini'nin Göreme'de çekeceği ''Medea'' filmi için Türkiye'ye geldi.
1974- Devlet memurlarıyla ilgili Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girdi. Böylece hafta tatilleri cumartesi ve pazar olmak üzere iki gün oldu.
1983- Milli Güvenlik Konseyi, 79 sayılı bildirisiyle Büyük Türkiye Partisi'ni kapattı.
1994- 11 gün önce geçirdiği trafik kazasından sonra bitkisel hayata giren müzisyen Uzay Heparı öldü.
1999- Terör örgütü PKK'nın elebaşı Abdullah Öcalan'ın yargılanmasına İmralı Adası'nda başlandı.
2000- Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na Mustafa Bumin seçildi.

[dokuzharf]

1 HAZİRAN

1885- ''Sefiller''in yazarı Fransız şair ve romancı Victor Hugo öldü.
1911- TÜRK HAVA KUVVETLERİ GÜNÜ: Harbiye Nazırı (Savaş Bakanı) Mahmut Şevket Paşa'nın, ''balon ve uçak satın almak, pilot yetiştirmek ve hava tesisleri yaptırmak için görevlendirdiği Kurmay Yarbay Süreyya (İlmen) Bey'in, bu işlerin ''Teknik Birlikler ve Müstahkem Mevkiler Müfettişliği''ne bağlı olarak yapılması önerisinin uygun görülmesiyle, söz konusu müfettişliğin 2. şubesinde bir ''Tayyare Komisyonu'' kuruldu. Bu komisyonun kuruluşu, aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri'nin kuruluş tarihi olarak benimsendi.
1929- 1 Kasım 1928 tarihli Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkındaki Kanun gereğince, devlet muamelelerinde ve kayıtlarda tamamen yeni harfler kullanılmaya başlandı.
1930- Resmi ve özel bütün kurumlarda Arap harflerinin kullanılış izni sona erdi.
1930- İstanbul'da Galata Köprüsü'nde 85 yıldır alınan geçiş ücreti kaldırıldı. Köprü 1845'te açıldığında, geçiş tarifesi yayalar için 5 para, hamallar için 10 para, yüklü arabalar için 5 kuruş, yüklü beygirler için 40 para, koyunlar için 3 para olarak belirlenmişti.
1938- Atatürk, Savarona yatında kalmaya başladı.
1943- İstanbul Radyosu, radyo müdürü Vedat Nedim Tör gözetiminde bir aylık deneme yayınına başladı.
1971- Maltepe'de bir evde, Mahir Çayan ile Hüseyin Cevahir tarafından rehin tutulan Sibel Erkan, bir operasyonla kurtarıldı. Çatışmada Hüseyin Cevahir öldü, Mahir Çayan yaralandı.
1973- Yunan hükümeti monarşiyi kaldırarak Cumhuriyet ilan etti.
2000- İşsizlik Sigortası yürürlüğe girdi. Bu düzenlemeyle zorunlu tasarruf uygulaması sona erdi.
2004- Ankara-İstanbul arasında hizmet verecek hızlandırılmış trenin tanıtım seferinde Yahya Kemal Beyatlı Ekspresi, Ankara Garı'ndan İstanbul'a uğurlandı. Polatlı-Eskişehir arasında ilk kez 155 kilometreyi görerek Türkiye demiryollarının hız rekorunu kıran tren, Ankara-İstanbul arasını 4 saat 56 dakikada kat etti.

[dokuzharf]

2 HAZİRAN

1475- Gedik Ahmet Paşa komutasındaki Türk orduları, Kırım Yarımadası sahillerine çıktı.
1793- Fransa'da Maximillian Robespierre öncülüğünde Jakobenler iktidarı ele geçirdi.
1924- ABD Kongresi, ülkede doğmuş bütün Amerikan yerlilerine oy hakkı tanıdı. 1948'e kadar kimi eyaletler yerlilere oy hakkını yaşama geçirmediler.
1927- Paris Güzel Sanatlar Okulu'nda öğrenim görmüş ünlü ressam Avni Lifij, İstanbul'da 41 yaşında öldü.
1935- Türkiye'de ilk kez pazar günü resmi tatil uygulamasına başlandı.
1941- Türk Ceza Kanunu'nun 526. maddesinde yapılan değişiklikle Arapça ezan ve kamet okuyanlara ceza öngörüldü.
1960- 27 Mayısın lideri Orgeneral Cemal Gürsel, 28 Nisan olaylarında ve 27 Mayısta ölenlerin Anıtkabir etrafına gömüleceğini açıkladı.
1964- Demokratik, laik ve ulusal bir Filistin devleti kurmayı amaçlayan ve çeşitli ulusal örgütleri bir araya getiren Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ), Kudüs'te kuruldu. Yaser Arafat, 3 Şubat 1968'de örgütün başına geçti.
1966- Kıbrıs'ta Rumlar, Lefkoşa'nın Türk kesimine giriş çıkışı yasakladı.
1967- Tiyatro sanatçısı, yönetmen Asaf Çiyiltepe, 33 yaşında öldü.
1970- Yazar Orhan Kemal, Sofya'da 56 yaşında öldü.
1977- Başbakan Süleyman Demirel, Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı ve MİT Müsteşarlığı'na yazı göndererek, CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e İstanbul Taksim'de düzenlenen mitingde Sheraton Oteli'nin üst katındaki bir odadan uzun
menzilli ve dürbünlü bir silahla ateş edileceğinin haber alındığını bildirdi ve gerekli önlemlerin alınmasını istedi. (3 Haziranda CHP'nin Taksim'de düzenlediği miting olaysız geçti.)
1978- Madrid Büyükelçisi Zeki Kuneralp'in eşi Necla Kuneralp ile emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu katledildi. Suikastı bir Ermeni örgütü üstlendi.
1980- Osmanlı'dan bu yana devam eden buğday ve ekmek fiyatları üzerindeki devlet kontrolü kaldırıldı.
1980- Yahya Demirel, ''mobilya davası''nda Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesince dört yıl ağır hapse çarptırıldı.
1991- Şair Ahmed Arif 64 yaşında Ankara'da öldü.
1997- ''Susurluk Davası'', İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesinde başladı.
1998- Adana'nın Ceyhan ilçesi merkez üslü depremde 144 kişi öldü.
2004- Mustafa Bumin, Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na yeniden seçildi.

[dokuzharf]

3 HAZİRAN

1899- Besteci Johann Strauss öldü.
1912- İstanbul'un İshakpaşa semtinde çıkan yangında; 1111 ev, 118 dükkan, 6 cami, 3 hamam, 5 okul kül oldu.
1924- Çek yazar Franz Kafka öldü.
1925- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.
1933- Sümerbank'ın kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi.
1937- Ertuğrul gemisi şehitleri anısına Japonya'da dikilen anıt açıldı.
1963- Şair Nazım Hikmet (Ran) Moskova'da 61 yaşında öldü.
1964- Futbolun ''Ordinaryüs''ü Lefter Küçükandonyadis, Fenerbahçe-Beşiktaş arasındaki jübile maçıyla futbola veda etti.
1964- Kurtuluş Savaşı komutanlarından, Genelkurmay başkanlarından, Kurucu Meclis Başkanı Orgeneral Kazım Orbay öldü.
1965- Uzayda ilk yürüyüşü Edward White gerçekleştirdi.
1974- Ressam Fikret Mualla'nın Fransa'dan getirilen kemikleri, İstanbul Karacaahmet Mezarlığı'na gömüldü.
1989- Pekin'de Tienanmen Meydanı'ndaki büyük gösteriye asker müdahale etti; 2 bin civarında öğrenci öldü.
1996- BM himayesinde düzenlenen ''HABİTAT-II İnsan Yerleşimleri Konferansı'nın resmi açılışı İstanbul'da yapıldı.
1998- Anadolu Ajansı'nın yeni hizmet binası, Başbakan Mesut Yılmaz tarafından törenle açıldı.
2001- Ünlü piyanist Vedat Koşal öldü.
2003- Gazeteci Ercan Arıklı trafik kazasında vefat etti.